သီတင္းကြ်တ္ လျပည့္ေန႔ သို႔မဟုတ္ အဘိဓမၼာ အခါေတာ္ေန႔

သီတင္းကြ်တ္ လျပည့္ေန႔ သို႔မဟုတ္ အဘိဓမၼာ အခါေတာ္ေန႔

သီတင္းကၽြတ္လသည္ ျမန္မာလမ်ားတြင္ ခုနစ္လေျမာက္ျဖစ္ၿပီး မိုးရာသီ ကုန္ဆုံး ကာ ေျခခင္းလက္ခင္း စတင္သာယာစျပဳေသာ လလည္းျဖစ္သည္။ သီတင္းကၽြတ္ ပြဲေတာ္သည္ ျမန္မာတို႔၏ ရိုးရာပြဲေတာ္မ်ားတြင္ ထူးျခားေလး နက္ေသာပြဲေတာ္ျဖစ္ ၏။

သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔သည္ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔အတြက္ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ ျဖစ္ရျခင္းတြင္ အေၾကာင္းရွိပါသည္။ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားသခင္သည္ သက္ေတာ္ထင္ရွား ရွိစဥ္က မယ္ေတာ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးေသာ နတ္သား ကို ေမြးေက်း ဇူး ဆပ္ေသာအေနျဖင့္ တရား ေဟာရန္ မယ္ေတာ္နတ္ သားရွိရာ တာဝတႎသာ နတ္ျပည္သို႔တက္၍ ဝါတြင္းသုံးလပတ္လုံး မယ္ေတာ္နတ္သား အမႉးျပဳေသာ နတ္ျဗဟၼာအေပါင္းအား အဘိဓမၼာခုနစ္ က်မ္း ကို ေဟာ ၾကားေတာ္ မူသည္။

ထို႔ေနာက္ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔တြင္ နတ္ျပည္မွ လူ႔ျပည္သို႔ ျပန္ လည္ႂကြခ်ီေတာ္မူမည္ဟု မိန႔္ၾကားရာ သိၾကားမင္း က ေရႊေစာင္းတန္း ၊ ေငြေစာင္းတန္း၊ ပတၱျမားေစာင္းတန္း ဟူေသာ ေစာင္းတန္းသုံး သြယ္ ဖန္ဆင္းေပး သည္။ ျမတ္စြာဘုရားအား လူ႔ျပည္ျဖစ္ေသာ သကၤႆ နဂိုရ္ ျပည္သူျပည္သားမ်ားသာမက သာဝတၳိျပည္၊ ေဝ သာလီျပည္၊ ရာဇၿဂိဳဟ္ျပည္၊ ဗာရာဏသီျပည္မ်ား က တိုင္းသူျပည္သားမ်ားကပါ စု႐ုံးႀကိဳဆိုပူေဇာ္ၾကသည္။ ဆြမ္း၊ ပန္း၊ ေရခ်မ္းမ်ားကပ္လႉသည့္အျပင္ မီးရႉးမီးပန္းမ်ား၊ ဆီမီးမ်ားထြန္းညႇိပူေဇာ္ၾကသည္။ ဤသည္ကို အေၾကာင္း ျပဳ၍ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားသည္ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔တြင္ မီးထြန္းသဘင္ဆင္ယင္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။

သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ကို ဝါကၽြတ္ပြဲေတာ္ေန႔၊ အဘိဓမၼာအခါေတာ္ေန႔၊ မီးထြန္းပြဲေတာ္ေန႔၊ မဟာပဝါရဏာ ေန႔ဟုလည္း အျမင္အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ သတ္မွတ္ေခၚေဝၚေနၾကသည္။ ဤအေခၚအေဝၚမ်ားမွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ မ်ား ႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ေသာ အေခၚအေဝၚမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး အျခားအေခၚအေဝၚမ်ားလည္း ရွိနိုင္ပါေသးသည္။

သီတင္း ကၽြတ္လကို ''သတင္းကၽြတ္၊ သီတင္းကၽြတ္''ဟု မသုံးႏႈန္းၾကခင္က ''သန္တူလ''ဟု ေခၚခဲ့ၾကသည္။ သန္တူလ-အေခၚအေဝၚႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ပညာရွင္မ်ားေလ့လာခဲ့ၾကရာ ေရွးေခတ္ကေရးထိုးခဲ့ေသာ ေက်ာက္စာအခ်ိဳ႕မွ အေရးအသား မ်ားကို ေတြ႕ၾကရသည္။ ဓမၼရာဇ္ဘုရားမင္စာ၌''သကရာဇ္ ၅၅၈ ခု အာသတ္ႏွင့္သန္တူလဆန္း'' ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ မဟာထီ ဘုရားေက်ာက္စာတြင္ ''သႏၲဴလဆုတ္ ၇ ရက္၊ ၾကာသပတိမ္နိယ္''ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ စာသင္ဂူဘုရားေက်ာက္စာတြင္ ''သကရာဇ္ ၆၃၃ ခု သႏၲဴလဆန္း ၅ ရက္''ဟူ၍လည္းေကာင္း ဖတ္ရႈၾကရပါသည္။

ေရွးေခတ္ေဗဒင္ႏွင့္ေဆးက်မ္းမ်ား တြင္လည္း ''သန္တူလ''ဟူ၍သာ သုံးစြဲခဲ့ၾကေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ ေဝါ ဟာရလိနတၳဒီပနီတြင္ သန္တူလ၏ ဝသႏၲမိုးဥတုကို''သန္''ဟု ေရွးလူႀကီးသူမမ်ားက ေခၚေဝၚေၾကာင္း၊ ထူ ပါ႐ုံဘုရားေက်ာက္စာတြင္ မိုးကာလ၌ လုပ္ေဆာင္ရေသာလယ္ကို''သန္ လယ္''၊ ေဆာင္းဥတုအတြင္း လုပ္ကိုင္ ရေသာလယ္ကို''မုရင္းလယ္'' ဟု ေရး သားသည္ကို ယူဆရန္ရွိေၾကာင္း အဓိပၸာယ္ဖြင့္ျပထားပါသည္။ မိႆ ၊ ၿပိႆ ေမထုန္၊ ကရကဋ္၊ သိဟ္၊ ကန္၊ တူ၊ ၿဗိစၧာ၊ ဓႏု၊ မကာရ၊ ကုမ္၊ မိန္ ဟူေသာ ရာသီ ၁၂ ခြင္တြင္''တူရာသီ''၌ သီ တင္းကၽြတ္လ က်ေရာက္ေသာေၾကာင့္ အသဝနီနကၡတ္ႏွင့္ စန္းယွဥ္သည္ဟု နကၡတ္ေဗဒ အျမင္ျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ ၾကသည္လည္း ရွိပါသည္။

သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ကို အဘိဓမၼာအခါေတာ္ေန႔ဟုလည္း လူသိမ်ားၾက သည္။ ျမတ္ဗုဒၶသည္ မဟာ သကၠရာဇ္ ၁၀၃ ခု ကဆုန္လျပည့္ေန႔ ညဉ့္ကုန္ ဆုံးခ်ိန္၌ ဗုဒၶအျဖစ္သို႔ေရာက္ေတာ္မူပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ခုနစ္ ဝါေျမာက္တြင္ တာဝတႎသာနတ္ျပည္၌ မယ္ေတာ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးေသာ''သႏၲဳႆိ တ''နတ္သားကို အမႉးျပဳ၍ နတ္ျဗဟၼာ ပရိသတ္မ်ားအား ဝါတြင္းသုံးလပတ္လုံး အဘိဓမၼာ တရားေတာ္ ကို ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္။ ဝါဆိုလျပည့္ေန႔ မွစ၍ ေဟာ ၾကား ခဲ့ရာ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔၌ အဘိဓမၼာတရားပြဲ ၿပီးဆုံးသြား ပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ သီတင္း ကၽြတ္လျပည့္ေန႔သည္ နတ္ျဗဟၼာပရိသတ္ အား ေဟာၾကားေသာ ျမတ္ဗုဒၶ၏ အဘိဓမၼာတရားပြဲၿပီး ဆုံးသည့္ေန႔၊ ရွင္သာရိပုတၱရာအား ေဟာၾကားေသာ ျမတ္ဗုဒၶ၏ အဘိဓမၼာတရား ပြဲၿပီးဆုံးသည့္ေန႔၊ တပည့္ရဟန္းငါးရာတို႔ အား ေဟာၾကားေသာ ရွင္သာရိပုတၱရာ ၏ အဘိဓမၼာတရားပြဲၿပီးဆုံးေသာေန႔၊ ဤကမၻာေလာကႀကီး သို႔ အဘိဓမၼာတရား ေတာ္ အျပည့္အစုံေရာက္ေသာေန ႔လည္း ျဖစ္ေလ သည္။ ထိုအေၾကာင္းအရာမ်ားေၾကာင့္ပင္ သီတင္းကၽြတ္ လျပည့္ေန႔ကို လူအမ်ားက အဘိဓမၼာအခါေတာ္ေန႔ဟု သတ္မွတ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။

ဗုဒၶျမတ္စြာက အဘိဓမၼာတရားေတာ္ကို လူ႔ျပည္တြင္ စတင္မေဟာဘဲ နတ္ျပည္သို႔ သြားေရာက္ေဟာ ရျခင္းတြင္ အေၾကာင္းရွိ ပါသည္။

အဘိဓမၼာသည္မ်ားျပားက်ယ္ဝန္းျခင္း၊ နာရီပိုင္းျဖင့္ အခ်ိန္တိုအတြင္း တစ္ထိုင္ တည္းၿပီးဆုံးေအာင္နာၾကားရန္ မလြယ္ကူျခင္း၊ ယခုလက္ရွိ အဘိဓမၼာခုနစ္က်မ္း၌ပင္ စာမ်က္ႏွာ ၄၉၄၁ ရွိျခင္း၊ အျပည့္အစုံေဟာ လၽွင္ ႏႈတ္လၽွာ အလြန္လ်င္ျမန္ေသာ ျမတ္ဗုဒၶသည္ပင္ ရက္ေပါင္း ၉၀၊ နာရီေပါင္း ၂၁၆၀ နာရီ ေဟာၾကားခဲ့ရျခင္းစေသာ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ တစ္ထိုင္တည္း တရစပ္နာယူနိုင္ေသာ နတ္ျဗဟၼာမ်ား ကိုသာ ေဟာၾကား ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္သားရပါသည္။

သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႔ကား ဗုဒၶဘာသာဝင္တိုင္း အထြတ္အ ျမတ္ ထားၾကရ သည့္ အဘိဓမၼာအခါေတာ္ေန႔ လည္းျဖစ္ေပရာ ေကာင္း မႈျမတ္နိုး ၊ ေကာင္းေအာင္ႀကိဳး၍၊ ေကာင္း က်ိဳးကိုယ္၌ တည္ေစေရးအတြက္ အားထုတ္ ၾကရန္သာ ရွိပါေတာ့သည္။